Graczkowski Franciszek
Posterunkowy Policji Państwowej
Syn Jana i Marzeny z domu Schulz. Urodził się 14 stycznia 1908 r. w Szwederowie – podbydgoskiej miejscowości rolniczej, która 1 kwietnia 1920 r. weszła w administracyjny obręb miasta.
W dniu 19 stycznia 1908 r. został ochrzczony w kościele pw. Św. Marcina i Mikołaja – dzisiejszej Katedrze Bydgoskiej. Uczęszczał do szkoły katolickiej o silnych polskich tradycjach patriotycznych.
Franciszek Graczkowski kontynuował rodzinne tradycje i podobnie jak jego ojciec Jan został policjantem. Służył w Policji Państwowej od 1932 r. w stopniu posterunkowego. W 1935 r. zawarł związek małżeński z Józefą Schiffer. Małżonkowie nie doczekali się potomstwa. Po przeprowadzce do Wielunia koło Łodzi nadal pełnił służbę w Policji Państwowej do czasu wybuchu II wojny światowej w 1939 r.
Po wkroczeniu na teren Polski oddziałów rosyjskich, 17 września 1939 r., polscy oficerowie oraz podoficerowie Policji Państwowej, Korpusu Ochrony Pogranicza, Straży Więziennej, żołnierze Żandarmerii Wojskowej i inni więźniowie zostali w różnych okolicznościach rozbrojeni i zatrzymani przez Armię Czerwoną jako jeńcy wojenni i osadzeni w obozie w Ostaszkowie.
Posterunkowy Franciszek Graczkowski został zamordowany, podobnie jak jego 6300 współtowarzyszy niedoli, strzałem w tył głowy w Twerze w 1940 r. Pomordowanych pogrzebano w zbiorowych mogiłach w miejscowości Miednoje.
W 2007 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński awansował posterunkowego Franciszka Graczkowskiego do stopnia aspiranta Policji Państwowej.
Dnia 15 kwietnia 2010 roku w Łochowie (woj. kujawsko-pomorskie) odbyła się uroczystość symbolicznego posadzenia Dębu Pamięci ku czci aspiranta Policji Państwowej Franciszka Graczkowskiego. Uroczystość odbyła się z udziałem władz lokalnych, przedstawicieli policji i wojska, Stowarzyszenia Rodzin Katyńskich, weteranów wojennych oraz harcerzy, nauczycieli i uczniów Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Łochowie.
Źródło: Wydział Prezydialny KWP w Bydgoszczy