Funkcjonariusze Policji Państwowej z terenu obecnego powiatu Biała Podlaska – ofiary zbrodni katyńskiej
Podstawowym zadaniem każdego państwa jest zapewnienie porządku i bezpieczeństwa publicznego na swoim terytorium. Podstawową zaś rolę przy wykonywaniu tej funkcji pełni policji.
Z chwilą odzyskania przez Polskę niepodległości działacze niepodległościowi zdawali sobie sprawę, że musi być powołana odpowiednia organizacja stająca ponad podziałami, niezależna od różnych ośrodków politycznych. W okresie międzywojennym za formalną datę powstania policji państwowej uważało się sierpień 1915 r. Wówczas w zajętej przez Niemców Warszawie powołano do życia Straż Obywatelską dla Miasta Stołecznego Warszawy. W innych miastach i regionach powoływane był również różne formacje odpowiedzialne za bezpieczeństwo. W dniu 5 grudnia 1918 r. wydany został Dekret o organizacji Milicji Ludowej. W dniu 9 stycznia 1919 r. w drodze Dekretu utworzono Policję Komunalną. Miała ona wykonywać podobne funkcje jak Milicja Ludowa, tyle, że na terenie miast. W dniu 24 lipca 1919 r. Sejm RP uchwalił ustawę o Policji Państwowej. Oznaczało to powstanie jednolitego dla całego kraju organu bezpieczeństwa publicznego. Organizacja ta terytorialnie objęła z czasem cały kraj za wyjątkiem województwa śląskiego, które to mając autonomie powołali do życia Policję Województwa Śląskiego.
Utworzenie Straży Bezpieczeństwa, zwaną Milicją Miejską w Białej Podlaskiej miało miejsce w sierpniu 1915 r. Głównym jego zadaniem było zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie miasta. Podobne służby zorganizowane były w większych osadach w Łomazach, Piszczacu, Terespolu i Kodniu. Odpowiedzialnym za bezpieczeństwo na terenie miasta Biała Podlaska, był burmistrz Walenty Klimecki, właściciel księgarni przy ul. Warszawskiej, powołany na to stanowisko w 1915 roku przez gubernatora chełmskiego. Członkowie straży podlegali niemieckiemu wojskowemu komendantowi miasta. Pozostawali oni bez uposażenia i wyposażenia w tym również nie posiadali broni. Na lewym ramieniu nosili białe opaski z numerem osobistym. Obywatelska Milicja Miejska przetrwała do końca 1918 r. Walenty Klimecki rzetelnie kierował tą organizacją zaś stań bezpieczeństwa i porządku publicznego w mieście był zadowalający.
W listopadzie 1918 r. do Białej Podlaskiej przyjechał z instrukcjami od polskich władz centralnych w Warszawie Józef Matulewicz. Działając tajnie podjął się organizacji policji komunalnej. W dniu 31 grudnia 1918 r. miasto opuszczają wojska niemieckie. Do miasta wkraczają polskie oddziały por. Jana Sokołowskiego. Wobec tych faktów zrodziła się możliwość powołania legalnej Policji Komunalnej. Organizacja ta oficjalnie zaczęła działać od 25 stycznia 1919 r. Organizacja liczyła 48 funkcjonariuszy i obejmowała obszar nie tylko miasta, ale i powiatu. W mieście utworzony został komisariat na czele, którego stanął komisarz.
Michał Klimecki, burmistrz m. Biała Podlaska Bronisław Biedrzycki 1919 r.
Po wejściu w życiu Ustawy o Policji Państwowej, formacja ta została jednolicie umundurowana, uzbrojona i uposażona z funduszy państwowych. W powiecie zatrudnionych został 150 funkcjonariuszy. Mieli oni do dyspozycji 12 koni. W Białej Podlaskiej przy Komendzie Powiatowej zorganizowano szkolenie na poziomie podstawowym dla posterunkowych. W szkole policyjnej wyszkolono łącznie 80 policjantów. W powiecie posterunki policji działały w Kodniu, Łomazach, Piszczacu, Sitniku, Terespolu, Tucznej, Huszlewie, Zalesiu i Białej Podlaskiej (dla miasta) Z dniem 1 kwietnia 1932 r. został zlikwidowany powiat konstantynowski. Posterunku Policji Państwowej (PP) w Bohukałach, Horoszkach, Janowie Podlaskim, Konstantynowie, Leśnej Podlaskiej i Rokitnie zostały wcielone do powiatu bialskiego. Liczba funkcjonariuszy PP w powiecie Biała Podlaska w 1921 r. osiągnęła liczbę 158 osób. Do połowy lat 20-tych po ustabilizowaniu się sytuacji politycznej i tym samym bezpieczeństwa wewnętrznego w kraju liczba to spadło do ok. 80 funkcjonariusz. W latach 30- tych liczba funkcjonariuszy nie przekraczała 70 osób. W okresie międzywojennym, stanowiska komendantów powiatowych w Białej Podlaskiej pełnili: komisarz Józef Matulewicz (1919-1923), komisarz Bolesław Remiszewski (1923-1930), nadkomisarz Marian Makowiecki (1930, lipiec-listopad), komisarz Marian Martini (1930-1932), komisarz Leon Skomorowski (1932-1936), nadkomisarz Jerzy Biechoński (1936-1939).
Funkcjonariusze PP z powiatu Biała Podlaska, ok. 1925 r.
Pomimo wielu wysiłków podejmowanych przez PP stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w powiecie nie był zadowalający. Społeczeństwo było zubożałe (dotknięte dodatkowo kryzysem gospodarczym, który ogarnął kraj i świat w latach 1928-1933), to rzutowało negatywnie na cały obraz bezpieczeństwa w kraju. Nie najlepiej było również z uposażenie i wyposażeniem funkcjonariuszy. W 1928 roku w powiecie policja miała do dyspozycji 4 konie, 2 rowery, 74 karabiny, 3 szable, 16 rewolwerów. Na początku lat 30-tych komenda powiatowa otrzymała samochód Chevrolet.
Podnoszeniu ogólnego i specjalistycznego poziomu pracowników PP, a także kulturalno-oświatowego ich rodzin służyło stowarzyszenie „Rodzina Policyjna w Białej Podlaskiej”, skupiającej funkcjonariuszy i ich rodziny. Stowarzyszenie prowadziło świetlicę przy posterunku policji w Białej Podlaskiej. W celu dobrej pracy tej świetlicy założono 1 listopada 1924 r. „Koło Świetlicy Policyjne” i zorganizowano przy niej bibliotekę.
W świetlicy policyjnej, 1925 r.
W okresie międzywojennym Policja Państwowa na ogół cieszyła się dużym uznaniem nie tylko wśród władz, ale również wśród społeczeństwa. Władzom pomimo ogromnych trudności, związanych z odbudowa młodego państwa, borykających się z kryzysem, problemami związanymi z mniejszościami narodowościowych, udało się stworzyć organizację na odpowiednio dobrym poziomie. Policja Państwowa wniosła tym samym istotny wkład w odbudowę kraju wyniszczonego przez zaborcówNa wypadek wojny Policja Państwowa przeznaczona była do wykonywania zadań związanych z mobilizacją, obroną cywilną, walką z dywersją i działalnością antypaństwową, ochrona urzędów państwowych i ewentualnej ich ewakuacji. Po wybuchu II wojny światowej szybkie sukcesy niemieckie na froncie, agresja sowiecka 17 września 1939 r. zniwelowała plany i zamierzenia PP. Dużym błędem władz wojskowych było niewykorzystanie tej formacji (33 tys. funkcjonariuszy w kraju) w planach wojny obronnej. Dopiero 10 września Edward Rydz-Śmigły wydał polecenie jak najszybszego przeprowadzenia militaryzacji PP. W dniu 22 września 1939 r. Armia Czerwona wkroczyła do Białej Podlaskiej. W dniu 28 września 1939 r. na mocy niemiecko-radzieckiego traktatu o granicy i przyjaźni ustalona została granica na Bugu. Wojska radzieckie na mocy tego traktatu opuszczają Lubelszczyznę. Ja wynika z relacji świadków wielu policjantów po 17 września pozostało na swoich posterunkach. Oni stali się ofiarami represji wojsk sowieckich. Ci, co nie polegli na miejscu trafili w różnych okolicznościach do niewoli. Do końca działań wojennych w rękach sowieckich znalazła się grupa co najmniej 21 768 obywateli polskich; oficerów wojska (w tym rezerwistów- naukowców, lekarzy, inżynierów, nauczycieli, urzędników państwowych, przedsiębiorców, ziemian), policji, funkcjonariuszy KOP, Straży Granicznej Służby Więziennej. Około 15 tys. jeńców skoncentrowano w trzech obozach: w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie.
W Ostaszkowie obóz zorganizowano w monastyrze Niłowo-Stołobieńsk. Ostaszków położony ok. 300 km na północny zachód od Moskwy był największym obozem jeńców polskich. Wśród jeńców byli; funkcjonariusze PP, KOP, Żandarmerii Wojskowej, Służby Więziennej, oficerowie Wojska Polskiego, księża, pracownicy sądu, administracji publicznej, straży pożarnej, leśnicy, osadnicy wojskowi. Na wniosek ludowego komisarza spraw wewnętrznych ZSRR Ławrentija Berii w dniu 5 marca 1940 roku decyzją Józefa Stalina, Łazara Kaganowicza, Michaiła Kalinina, Anastasa Mikojana, Wiaczesława Mołotowa i Woroszyłowa skazano na śmierć poprzez rozstrzelanie tysiące polskiej inteligencji. Łącznie do 22 maja 1940 roku (wg list jeńców wysłanych z Ostaszkowa do Kalinina) wymordowano z obozu w Ostaszkowie 6287 jeńców, których pogrzebano w masowych dołach w lasach koło miejscowości Miednoje. Ofiary mordowano strzałem w tył głowy w pomieszczeniach piwnicznych wewnętrznego więzienia NKWD. Egzekucjami kierował i osobiście w nich uczestniczył główny kat NKWD, Wasilij Błochin; współdziałali z nim Michaił Kriwienko i Nikołaj Siniegubow. Łącznie około 30 osób uczestniczyło w rozstrzeliwaniach. […] – zeznawał w 1991 roku Dmitrij Tokariew, emerytowany generał sowieckich służb specjalnych – Technologia była wypracowana przez Błochina, tak, i komendanta naszego Zarządu NKWD Rubanowa. Obili oni wojłokiem drzwi wychodzące na korytarz, by nie było słychać strzałów w celach. Następnie wyprowadzali skazanych […] przez korytarz, skręcali w lewo, gdzie była „czerwona świetlica”. W czerwonej świetlicy sprawdzali według listy – czy zgadzają się dane. […] Niezwłocznie zakładali mu kajdanki i wprowadzali do celi, gdzie dokonywano rozstrzelania. Ściany celi też były obite materiałem dźwiękochłonnym. […] Wprowadzali do celi i strzelali w potylicę. […] Błochin włożył swoją odzież specjalną: brązową skórzaną czapkę, długi skórzany brązowy fartuch, skórzane brązowe rękawice z mankietami powyżej łokci. Na mnie wywarło to ogromne wrażenie – zobaczyłem kata! […]Z tej celi było wyjście na podwórko. […] Tamtędy wyciągali trupy, ładowali na samochód i jechali. […] Brezentem wszystko się nakrywało. To z miesiąc najwidoczniej trwało. […] A gdy już zakończyli tę całą brudną sprawę, to moskwianie urządzili w swoim wagonie-salonce coś w rodzaju bankietu.
W latach 1940-1990 władze radzieckie zaprzeczały, aby były odpowiedzialne zbrodnię katyńską.13 kwietnia 1990 r. przyznały, że była to „jedna z ciężkich zbrodni stalinowskich”. W latach 1999-2000 z inicjatywy Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Miednoje powstał Polski Cmentarz Wojenny. Na łącznej powierzchni 1, 7 ha znajduje się na nim 25 zbiorowych mogił jeńców obozu w Ostaszkowie. 14 listopada 2007 r. Sejm RP ustanowił przez aklamację 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Cmentarz w Miednoje, stan obecny.
Lista ostaszkowska
Niniejsza lista to wykaz policjantów, którzy w okresie międzywojennym urodzili się lub mieszkali i pełnili (w różnym okresie) służbę na terenie obszaru obecnego powiatu Biała Podlaska.
Babecki Jan, starszy posterunkowy PP
Syn Mariana i Anny zd. Przybyszewska, ur. 26 grudnia 1902 r. w Hucie Krzeszowskiej.
W policji od 1929 r. Służbę pełnił w Białej Podlaskiej. Od 1932 r. służbę pełnił w Żyrardowie pow. błoński, od 1933 r. służbę pełnił w Biłgoraju, w 1936 r. na Posterunku w Bielanach pow. sokołowskiego. We wrześniu 1939 r. Komendant Posterunku w Repkach pow. sokołowski. L. 037/2 (84), 2381. (numer na liście/pozycja/ teczka personalna).
Babkiewicz Andrzej, posterunkowy PP
Syn Tomasza, ur. 3 lipca 1886 r. w Zahorowie.
W policji od 1 marca 1921 r. We wrześniu 1939 r. służbę pełnił w I Komisariacie w Brześciu nad Bugiem. Odznaczony: Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości. L. 044/3 (64), 4662.
Biechoński Jerzy, nadkomisarz PP
Syn Adama i Janiny zd. Czaplicka, ur. 17 marca 1892 r. w Mławie.
Ukończył 6 klas szkoły handlowej. Członek Drużyny Strzeleckiej w Rymanowie, potem w Legionie Wschodnim, od 4 września 1914 r. do 1 lipca 1917 roku w Legionach Polskich, plutonowy. Członek POW. Od 11 września 1918 r. do 30 września 1919 r. w służbie cywilnej. W policji od 1 października 1919 r., w 1921 r. w służbie śledczej. Od listopada 1926 r. do czerwca 1927 r. w stanie nieczynnym. W latach 1927-1929 pełnił służbę jako; Zastępca Komendanta Powiatowego w Będzinie, w referacie dyscyplinarnym Komendy w Kielcach.
Od 1929 r. do 1931 r. w Komendzie Głównej, w latach 1931-1935 oficer inspekcyjny Komendy m. st. Warszawy, następnie ponownie w Komendzie Głównej. Od 2 czerwca 1936 r. i nadal we wrześniu 1939 r. Komendant Powiatowy w Białej Podlaskiej. Prezes Związku Legionistów Polskich Oddział w Białej Podlaskiej. Komisarzem mianowany 1 lipca 1930 r., nadkomisarzem 1 lutego 1935 r.
Odznaczony: Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921. Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Krzyżem POW. L. (2) (47). 4 października 2007 r. Jerzy Biechoński został pośmiertnie awansowany na stopień podinspektora Policji Państwowej. 13 kwietnia 2010 roku przy Szkole Podstawowej nr 1 przy ul. Warszawskiej 52 w Mławie posadzono Dąb Pamięci poświęcony Jerzemu Biechońskiemu.
Biedrzycki Bronisław, starszy posterunkowy PP
Syn Jana i Anny, ur. 13 listopada 1880 r. w Biedrzycach.
We wrześniu 1939 r. służbę pełnił na Posterunku w Białej Podlaskiej. L. 044/3 (76), 2005.
Boguszewski Jan, starszy przodownik PP
Syn Józefa i Marianny zd. Szwędrowska, ur. 6 grudnia 1897 r. w Białej Podlaskiej.
Od 1 lipca 1915 r. do 18 sierpnia 1918 r. w Legionach Polskich. Następnie służbę pełnił w Milicji Ludowej w Lublinie. W Wojsku Polskim od 2 maja 1919 r. do 22 maja 1920 r. 1 pułk Wojska Kolejowego. W policji od 1 lipca 1920 r. Służbę pełnił w Lublinie, w 1929 r. w I Komisariacie, we wrześniu 1939 r. w IV Komisariacie. Przodownikiem mianowany w 1931 r., starszym przodownikiem w 1939 r. Odznaczony: Krzyżem Niepodległości, Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Krzyżem Legionowym, Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych. L. 027/2 (98), 1260.
Bondaruk Stefan, starszy posterunkowy PP
Syn Bazylego i Pelagii, ur. 17 lutego 1890 r. w Międzyrzecu Podlaskim.
W Policji od 1 lipca 1923 r. Od 5 maja 1928 r. pracownik biurowy w I Komisariacie PP w Brześciu nad Bugiem. Starszym posterunkowym mianowany 1 kwietnia 1939 r. Odznaczony: Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 050/1 (41), 2339. Dąb Pamięci w Międzyrzecu Podlaskim.
Borkowski Piotr, przodownik PP
Syn Jana i Marii, ur. 17 lipca 1895 r. w Elżbiecinie k. Kodnia.
W policji od 1921 r. Służbę pełnił w Komendzie Wojewódzkiej PP w Brześciu nad Bugiem i tam we wrześniu 1939 r. L. 05/2 (14), 2304. Żona Julia i kilkuletnia córka zostali wywiezieniu w lutym 1940 r. na Syberię. Dalsze ich losy nie są znane.
Charczuk Eliasz, starszy posterunkowy PP
Syn Piotra i Marianny zd. Chmiel, ur. 19 lipca 1891 r. w Dobrynce.
Od 2 czerwca 1915 r. do 1 września 1917 r. w armii rosyjskiej. Od 10 lutego 1921 r. pracował na kolei. W policji od 16 marca 1924 r. Służył w Brześciu nad Bugiem. Do 4 maja 1936 r. w Komisariacie Wołynka, następnie w I Komisariacie i tam nadal we wrześniu 1939 r. Odznaczony: Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 038/2 (5), 718. Dąb Pamięci posadzony w 2010 r. przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Terespolu.
Figura Stefan, starszy przodownik PP
Syn Jana i Marianny zd. Zygmunt, ur. 27 sierpnia 1897 r. w Warszawie.
W policji od 1919 r. Początkowo służbę pełnił w Siedlcach. W 1923 roku przeniesiony został do Lublina. Od 1937 r. pełnił służbę na Posterunku w Białej Podlaskiej jako komendant i tam nadal we wrześniu 1939 r. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. L. 050/02 (57), 1399.
Gałka Adam, przodownik PP
Syn Tomasza, ur. w 1899 r.
Od 1937 r. i nadal we wrześniu 1939 r. komendant Posterunku w Terespolu. L. 058/3 (97),4702. Dąb Pamięci posadzony w 2010 r. przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Terespolu.
Gierowski Józef, przodownik PP
Syn Kajetana i Michaliny, ur. 22 czerwca 1899 w Hrubieszowie.
Początkowo służbę pełnił w policji woj. lubelskiego. W 1927 r. w pow. bialskim. Ostatnio w woj. poznańskim. Do 15 marca 1939 r. w IV Komisariacie w Poznaniu, skąd przeniesiony na stanowisko komendanta Posterunku w Kiszkowie pow. gnieźnieńskiego i tam nadal we wrześniu 1939 r.. Starszy posterunkowy mianowany z dniem 1 lutego 1935 r., przodownikiem mianowany 1 kwietnia 1939 r.. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania niepodległości, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę, Medalem za Ratowanie Ginących. L. 012/3 (96), 2252. Pozostawił żonę i czworo dzieci.
Głowacki Michał, starszy posterunkowy PP
Syn Władysława i Marii zd. Sawczuk, ur. 1904 r. w Bordziłówce Nowej.
Wykształcenie średnie. Od 1933 r. w służbę pełnił w woj. tarnopolskim. We wrześniu 1939 r. zastępca komendanta Posterunku w Dunajowie pow. Podhajce. L. 019/3 (27), 4657.
Grabarski Aleksander, starszy posterunkowy PP
Syn Izydora i Małgorzaty z Czapskich, ur. 11 lutego 1889 r. w Dobryniu.
Od 4 lipca 1921 r. służbę pełnił w policji woj. poleskiego, od 1 sierpnia 1926 r. przeniesiony z Referatu II Komendy Wojewódzkiej do Komendy Powiatowej w Brześciu nad Bugiem. Od 12 stycznia 1938 r. i nadal we wrześniu 1939 r. w II Komisariacie w Brześciu nad Bugiem. Odznaczony: Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Brązowy Medal za Długoletnią Służbę. L. 05/3 (42), 2260.
Hawryluk Franciszek, posterunkowy PP
Syn Filipa i Marianny zd. Kalinka, ur. 24 kwietnia 1894 r. w Łózkach k. Międzyrzeca Podlaskiego.
W latach 1915 – 1917 w Legionach Polskich. We wrześniu 1939 r. służbę pełnił jako zastępca komendanta Posterunku w Kryłowie pow. hrubieszowski. L. 044/1 (97), 2012. Dąb Pamięci posadzony przy Gimnazjum Publicznym w Zwierzyńcu.
Huk Jan, przodownik PP
Syn Romana i Dominiki zd. Jańczuk, ur. 24 maja 1895 r. w Okczynie.
Co najmniej od 1936 r. służył w woj. poleskim, we wrześniu 1939 r. w Komendzie Wojewódzkiej w Brześciu nad Bugiem. L. 05/5 (68), 112. Dąb pamięci Ostrów mazowiecki. Żona Jana Maria zd. Chwesiuk została rozstrzelana przez gestapo 15 stycznia 1940 roku.
Idzikowski Władysław, starszy posterunkowy PP
Syn Andrzeja i Karoliny zd. Zarzycka, ur. 30 marca 1893 r. w Feliksówce.
We wrześniu 1939 r. pełnił służbę na Posterunku w Międzyrzecu Podlaskim. L. 026/2 (96), 1269. Dąb Pamięci w Międzyrzecu Podlaskim.
Jankowski Jan, starszy posterunkowy PP
Syn Kazimierza i Marii, ur. 1904 r. w Wólce Plebańskiej.
Przez wiele lat służył w policji w woj. kieleckim, m.in. w pow. kieleckim i na Posterunku w Białobrzegach pow. opoczyńskiego, skąd w grudniu 1937 r. przeniesiony na Posterunek w Błogiem. We wrześniu 1939 r. pełnił służbę w Kielcach. L. 012/3 (41), 4446.
Jarzyna Jan, starszy posterunkowy PP
Syn Stanisława i Anny zd. Gronek, ur. 13 sierpnia 1898 r. w Łaskarzewie.
Uczestnik wojny 1920 r. Po wojnie wstąpił do policji. Początkowo służbę pełnił w policji woj. poleskiego, skąd 5 lutego 1928 r. skierowany do woj. lubelskiego i przydzielony do Komendy Powiatowej w Białej Podlaskiej. 2 października 1928 r. przeniesiony został z posterunku w Huszczy na Posterunek w Białej Podlaskiej, zaś 2 marca 1936 r. do IV Komisariatu w Lublinie, 20 XII 1938 r. do Komendy Miasta i I Komisariatu w Lublinie, gdzie służył we wrześniu 1939 r. Po 1 września 1939 r. zmobilizowany i otrzymał przydział do ochrony wojewody lubelskiego Jerzego de Tramecourta. Odznaczony: Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 027/01 (18), 4156. W 1916 r. ożenił się z Marianną zd. Wolska. Pozostawił żonę oraz czworo dzieci.
Jaśkiewicz Bolesław, starszy posterunkowy PP
Syn Antoniego i Antoniny, ur. 15 kwietnia 1888 r. w Terespolu.
Dowborczyk. Do policji przyjęty 1 maja 1922 r. z przydziałem do Komendy Wojewódzkiej w Brześciu nad Bugiem. Służbę pełnił w Terespolu oraz w woj. poleskim. 12 stycznia 1938 r. przydzielony do II Komisariatu w Brześciu nad Bugiem i tam nadal we wrześniu 1939 r. Odznaczony: Medalem Niepodległości, Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Brązowy Medal za Długoletnią Służbę. L. [3] (57). Żonaty z Janiną Jaśkiewicz miał dwoje dzieci. Do niewoli sowieckiej dostał się pod Równem. Dąb Pamięci posadzony w 2010 r. przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Terespolu.
Jaworski Kazimierz, przodownik PP
Syn Romana i Stanisławy zd. Stępień, ur. 2 lutego 1896 r. w Kielcach.
W Policji od 1919 r. Przez wiele lat służbę pełnił w Siedlcach, ostatnio w Komisariacie, skąd 20 maja 1939 r. przeniesiony został na stanowiska Komendanta Posterunku w Międzyrzecu Podlaskim, gdzie służył do września 1939 r. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości. L. 027/1 (69), 1669.
Kamieńczyk Franciszek, posterunkowy PP
Syn Franciszka i Agnieszki, ur. 5 sierpnia 1904 r. w Międzyrzecu Podlaskim.
W policji od 1929 r. Służbę pełnił m.in. na Posterunku w Sokołowie Podlaskim. We wrześniu 1939 r. na Posterunku w Repkach pow. sokołowskiego. L. 044/3 (52), 2987. Dąb Pamięci posadzony w 2012 r. w Sokołowie Podlaskim.
Kapelko Tadeusz, posterunkowy PP
Syn Wawrzyńca i Marii, ur. w 1907 r. w Białej Podlaskiej.
We wrześniu 1939 r. służył na Posterunku w Majdanie Średnim pow. nadwórniański. L. 050/3 (9), 4180.
Kaźmierczak Tomasz, starszy posterunkowy PP
Syn Jana i Marianny, ur. 11 września 1892 r. w Janowie Podlaskim.
W policji od 1920 r. Początkowo służbę pełnił w woj. poznańskim, następnie w woj. wołyńskim na Posterunku w Aleksandrii pow. rówieński. Na Posterunku w Łosicach. Ostatnio w woj. poleskim na Posterunku w Sielcu pow. prużańskiego, a we wrześniu 1939 r. w Komendzie Powiatowej w Prużanie. Odznaczony: Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości. L. 033/2 (62), 1202.
Klikowicz Adam, przodownik PP
Syn Antoniego, 22 grudnia 1897 r.
Służbę pełnił w pow. włodawskim – do października 1935 r. na Posterunku w Sławatyczach, skąd przeniesiony na Posterunek w Opolu na stanowisko komendanta. Od 25 lipca 1938 r. komendant Posterunku w Ostrowie, następnie 30 września 1938 r. przydzielony na Posterunek w Tucznej, od 16 listopada 1938 jego komendant i tam we wrześniu 1939 r. L. 026/3 (8), 707.
Klimuk Teodor, posterunkowy PP
Syn Sylwestra i Aleksandry zd. Kock, ur. 13 marca 1896 r.w Piszczacu.
Żołnierz Legionów Polskich. Początkowo służbę pełnił w policji woj. wileńskiego w Komendzie Wojewódzkiej w Wilnie (od 19 stycznia 1919 r. do 31 marca 1926 r.), skąd przeniesiony został do woj. poleskiego. Od 2 czerwca 1927 służył w Komisariacie w Brześciu nad Bugiem, od 6 lipca 1927 r. na Posterunku w Bleżowie pow. stoliński, następnie w pow. brzeskim – od 15 sierpnia 1928 r. na Post. w Motykałach, od 22 kwietnia 1930 r. na Post. w Małorycie – we wrześniu 1939 r. na stanowisku komendanta. Odznaczony: Brązowy Medal za Długoletnią Służbę. L. 038/4 (52), 1561. Dąb Pamięci posadzony w 2010 r. przy Zespole Szkół Ekonomiczno-Handlowych w Olsztynie.
Kobyliński Franciszek, starszy posterunkowy PP
Syn Jana, ur. w 1892 r. w Białej Podlaskiej.
W policji służył od 1920 r. We wrześniu 1939 r. w Kielcach. Odznaczony: Brązowym Krzyżem Zasługi. L. 044/3 (1), 3740.
Kot Wojciech, starszy przodownik PP
Syn. Mikołaja i Józefy zd. Stanicka, ur. 14 kwietnia 1899 r. w Wilkołazie.
We wrześniu 1939 r. służbę pełnił na Posterunku w Białej Podlaskiej. L. 030/1 (46), 3454.
Kot Zygmunt, starszy posterunkowy PP
Syn Tomasza i Anieli zd. Bielecka, ur. 16 sierpnia 1904 r. w Międzyrzecu Podlaskim.
W policji od 1922 r. Co najmniej od 1933 r. służbę pełnił w woj. poleskim, m.in. na Posterunku w Ozdamiczach pow. stolińskiego. Pod koniec 1935 r. przeniesiony został do woj. wołyńskiego, we wrześniu 1939 r. służył na posterunku w Złotem pow. stolińskiego. Starszym posterunkowym mianowany 1 stycznia 1938 r. L. 019/3 (46), 138. Dąb Pamięci w Międzyrzecu Podlaskim.
Kozakiewicz Grzegorz, posterunkowy PP
Syn Konrada i Katarzyny zd Kozakiewicz, ur. 8 czerwca 1901 r. w Sławatyczach.
Służbę pełnił w policji woj. wołyńskiego, m.in. w Komendzie Powiatowej w Krzemieńcu, we wrześniu 1939 r. na Posterunku w Katerburgu pow. krzemieniecki. Odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 033/2 (65), 930. Dąb Pamięci posadzony w 2010 r. w Częstochowie.
Kozubek Wawrzyniec, przodownik PP
Syn Mariana i Anny zd. Wojciuk, ur. 6 lipca 1893 r. w Ujsołach.
W policji od 1 sierpnia 1919 r. Służył w Komendzie Powiatowej w Białej Podlaskiej do 20 października 1924 r., na Posterunku w Zalesiu do 1 października 1925 r. Następnie przeniesiony do Komendy Powiatowej w Łunińcu gdzie pełnił służbę do 27 września 1926 r., po czym służył na podległych posterunkach tej komendy: Kożangród do 20 listopada 1926, Mock do 10 listopada 1928 r., oraz na posterunkach pow. drohickiego; Motol, Osowce i Bezdzież. Od 29 stycznia 1935 r. do września 1939 r. w I Komisariacie w Brześciu nad Bugiem. Starszy posterunkowy mianowany z dniem 1 października 1920 r. Przodownikiem mianowany z dniem 1 sierpnia 1924 r. Odznaczony: Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 044/1 (69), 3295.
Krasocha Aleksander, przodownik PP
Syn Stefana i Heleny zd. Olszewska, ur. 2 września 1884 r. w Sławacinku Starym.
We wrześniu 1939 r. służbę pełnił w Komendzie Powiatowej w Białej Podlaskiej. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. L. 05/2 (88), 2054.
Kupryś Grzegorz, starszy posterunkowy PP
Syn Stefana i Pelagii, ur. 12 marca 1900 r. w Kostomłotach.
W policji od 1 października 1927 r. Służbę pełnił m.in. w pow. pińskim na Posterunku w Czeńczycach (do 16 stycznia 1929 r.), skąd przeniesiony został na Posterunek w Żabczycach. Od 4 maja 1929 r. w pow. brzeskim, m.in. od 26 kwietnia 1931r. na Posterunku w Wysokiem Litewskim, we wrześniu 1939 r. tamże na stanowisku komendanta. Odznaczony: Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości. L. 019/1 (50), 117.
Lorenc Edward, starszy przodownik PP
Syn Adolfa i Amelii, ur. 9 października 1888 r. w Terespolu.
Do policji przyjęty 12 września 1920 r. z przydziałem do Komendy Powiatowej w Będzinie, następnie służył w Opatowie – od 10 grudnia 1920 r. w Komendzie Powiatowej od 1 września 1921r. na Posterunku i w pow. opatowskim – od 1 listopada 1926 r. w Komisariacie w Ostrowcu, od 25 maja 1927 r. jako komendant Posterunku w Łagowie. Ostatnio służbę pełnił w Brześciu nad Bugiem – od 24 lipca 1937 r. w Komisariacie, od 5 listopada 1937 w Urzędzie Śledczym, od 12 lutego 1938 r. w II Komisariacie i tam nadal we wrześniu 1939 r. Starszy posterunkowy mianowany z dniem 1 lipca 1929 r. Odznaczony: Brązowym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Niepodległości, Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 026/2 (77), 4653. Dąb Pamięci posadzony w 2010 r. przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Terespolu.
Łosicki Władysław
Syn Mikołaja i Rozalii, ur. 12 stycznia 1907 r. w Rogoźnicy.
W 1939 r. zamieszkały w Sycynie pow. bialskiego. L. 058/2 (19), 5920.
Maciejczyk Marceli, posterunkowy PP
Syn Jana, ur. 6 lutego 1901 r.
W Policji Państwowej co najmniej od 1925 r. We wrześniu 1939 r. pełnił służbę na Posterunku w Kodniu pow. bialski. L. 026/4 (6), 3297.
Makaruk Franciszek, posterunkowy PP
Syn Pawła i Katarzyny zd. Stańko , ur. 22 listopada 1899 r. w Przegalinach.
Służbę pełnił m. in. na Posterunku PP w Międzyrzecu Podlaskim. We wrześniu 1939 r. nadal w policji, nie jest znany jednak przydział. L. 027/3 (10), 744.
Maksymiuk Kazimierz, posterunkowy PP
Syn Jana i Marty zd. Lewczuk, ur. 15 XI 1905 r. w Czosnówce.
W latach1926-1928 w Wojsku Polskim. W policji na posterunku w Białej Podlaskiej. W dniu 28 sierpnia 1939 r. zmobilizowany do żandarmerii w Białej Podlaskiej. L. 058/3 (2), 4942.
Maleszyk Jan, posterunkowy PP
Syn Wincentego i Marii ze Świerszczyńskich, ur. 17 grudnia 1903 r. w Ostrowie Lubelskim.
Ukończył Gimnazjum im. Hetmana Zamoyskiego w Lublinie. W dniu 28 września 1926 r. ukończył szkołę podoficerską jako elew 83 pułku piechoty w Kobryniu. Następnie ukończył szkołę oficerską (nie znane miejsce) otrzymując stopień podporucznika. Służbę w policji rozpoczął w Komendzie w Chełmie. W październiku 1937 r. przeniesiony z Posterunku w Świerzach pow. chełmski na Posterunek w Kodniu pow. bialskiego i tam nadal we wrześniu 1939 r. Odznaczony Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 044/3 (97), 3296. Do niewoli dostał się w Brześciu nad Bugiem. Początkowo więziony w Starobielsku następnie przetransportowany do Ostaszkowa. Jego żona Maria zd. Osoba (zmarła w 1980 r.) do 1943 r. mieszkała z dwójką dzieci w Kodniu, skąd przeniosła się do Chełma. Po wojnie zamieszkali we Wrocławiu. Dąb Pamięci w Ostrowie Lubelskim.
Mikołajczyk Józef, starszy posterunkowy PP
Syn Mikołaja i Barbary, ur. 26 lutego 1903 r. w Białej Podlaskiej.
Uczestnik wojny 1920 r. W policji od maja 1925 r. Ostatnio służbę pełnił w Łodzi, m.in. w Komendzie Rezerwy Pieszej, w XI Komisariacie i Komendzie Miasta. We wrześniu 1939 r. ponownie w Komendzie Rezerwy Pieszej. Odznaczony: Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości. L. 037/3 (13), 3968.
Feliks Miszczak vel Miszczuk, starszy przodownik PP
Syn Michała i Marianny zd Sacharczuk, ur. 15 I 1896 r. w Zalesiu k. Białej Podlaskiej.
Do 21 kwietnia 1917 r. służyła w armii rosyjskiej. Od 26 sierpnia 1917 r. do 1 lipca 1918 r. w I Korpusie Polskim. W Żandarmerii Krajowej w Lublinie od 18 lutego 1919 r. Uczestnik Bitwy Warszawskiej. W Wojsku Polskim od 20 listopada 1920 r. do 11 marca 1922 r., 9 dyon żandarmerii. W policji od 1 kwietnia 1922 r. Służbę pełnił w woj. poleskim, m.in. w pow. kobryńskim (1924 r.), na Posterunku Kolejowym Brześciu n. Bugiem (1936 r.), komendant Posterunku w Tomaszówce pow. brzeski, we wrześniu 1939 r. komendant Posterunku w Szereszowie pow. prużański. Starszym przodownikiem mianowany 1 stycznia 1925 r. Odznaczony Medalem Niepodległości, Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę, Odznaką Honorową „Orlęta”, Odznaką Honorową I Korpusu. L. 037/3 (7), 121. Był żonaty z Janiną Wąsowiczówną (1935 r.), z którą miał dwoje dzieci Krystynę i Janusza. W czasie okupacji Janina Miszczak mieszkała z dziećmi na obrzeżach Białej Podlaskiej. Tam też w lutym 1944 r. zmarła na gruźlicę. Dzieci wychowywała babcia Władysława. Krystyna Brydowska o mordzie katyńskim i miejscu pochówku ojca w Miednoje dowiedziała się w 1990 r. Była aktywną działaczką Rodziny Katyńskiej oraz Warszawskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. Trafiła również do Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, gdzie koordynowała budowę cmentarzy ofiar zbrodni katyńskiej. Przy Zespole Szkół Transportowo- Komunikacyjnych w Lublinie znajduje się „Dąb Pamięci” Feliksa Miszczaka.
Oworuszko Ignacy, posterunkowy PP
Syn Antoniego i Wiktorii zd. Kałuszyńska, ur. 18 lutego 1890 r. w Radzyniu Podlaskim.
Od 1933 r. służbę pełnił na Posterunku w Międzyrzecu Podlaskim i tam nadal we wrześniu 1939 r. L. 020/4 (43), 1892. Dąb Pamięci w Międzyrzecu Podlaskim.
Pietrzykowski Władysław, posterunkowy PP
Syn Ignacego i Aleksandry, ur. w 1905 r. w Łodzi.
W policji od 16 kwietnia 1930 r. Co najmniej od 1936 r. służbę pełnił w woj. wołyńskim, m.in. na Posterunku w Berezówce pow. Kowelskiego, następnie w woj. lubelskim, w 1938 roku na Posterunku w Tucznej pow. bialskiego. Odznaczony Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 012/1 (78), 422.
Puch Jan, starszy posterunkowy PP
Syn Józefa i Anny zd. Flejsz, ur. 14 września 1905 r. w Wólce Kańskiej pow. chełmskiego.
W policji od 1 grudnia 1928 r. Służbę pełnił w policji woj. lubelskiego m.in. w Janowie Podlaskim. W 1939 r. w Hrubieszowie. L. 020/1 (56), 776.
Puszkarski Adam, posterunkowy PP
Syn Wiktora, ur. 24 grudnia 1887 r.
W 1934 r. pełnił służbę na Posterunku w Międzyrzecu Podlaskim. L. 044/2 (29), 2155. Dąb Pamięci w Międzyrzecu Podlaskim.
Sawicki Stanisław, starszy posterunkowy PP
Syn Mikołaja i Marianny zd Hukaluk, ur. 26 września 1898 r. w Jurkach.
Ostatnio pełnił w policji woj. lubelskiego, we wrześniu 1939 r. na Posterunku w Zalesiu pow. bialski. L. 044/1 (1), 2186.
Selwesiuk Jan, starszy posterunkowy PP
Syn Andrzeja i Julianny, ur. w 1900 r. w Zaczopkach.
W1926 r. służbę pełnił w III Komisariacie w Lublinie. We wrześniu 1939 r. na Posterunku w Bohukałach. Starszym posterunkowym mianowany w 1938 r. L. 038/4 (90), 784.
Skłodowski Wiktor, przodownik PP
Syn Jakuba i Aleksandry zd. Kryńska, ur. 18 stycznia 1898 r.
Co najmniej od 1934 r. służbę pełnił w policji woj. lubelskiego, we wrześniu 1939 r. komendant posterunku w Konstantynowie. L. 054/1 (42), 2277.
Sobieszczański Wiktor, przodownik PP
Syn Ludwika i Anieli zd. Kanczewska, ur. 18 grudnia 1894 r.
Żołnierz Legionów Polskich, internowany. W Wojsku Polskim w l. 1918-1920. W policji od 1924 r. Służbę pełnił w II Komisariacie w Lublinie, na posterunku w Janowie Podlaskim. We wrześniu 1939 r. na Posterunku w Skórcu, pow. siedleckiego. L. 023/3 (88), 2032.
Starczyński Roman, przodownik PP
Syn Andrzeja i Feliksy zd. Siechowska, ur. 15 sierpnia 1897 r. w Kornicy.
Ostatnio służbę pełnił w woj. lubelskim, w 1937 r. był komendantem Posterunku w Rokitnie, we wrześniu 1939 r. na Posterunku w Leśnej Podlaskiej. L. 05/3 (36), 1870.
Szymanek Jan, starszy posterunkowy PP
Syn Jakuba i Wiktorii zd. Szalech, ur. 24 marca 1901 r. w Serokomli.
W Wojsku Polskim ochotniczo od 1918 r. do 1923 r.. Od 2 lutego do listopada 1920 r. walczy na froncie litewsko-białoruskim, 9 pap. W policji od 1 lipca 1924 r. w Komendzie Powiatowej w Białej Podlaskiej. Służył na Posterunku: Nr 1 w Białej Podlaskiej (od 1 stycznia 1929 r.), od 2 lipca 1929 r. w Huszczy jako jego komendant, następnie przeniesiony do Brześcia nad Bugiem, gdzie do 12 stycznia 1938 r. pełnił służbę na Posterunku Kolejowym a następnie do września 1939 r. w II Komisariacie. Starszym posterunkowym mianowany z dniem 1 stycznia 1929 r. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 027/2 (11), 163.
Tuz Paweł, komisarz PP
Syn Albina i Michaliny zd. Kutasiewicz, ur. 29 sierpnia 1894 r. w Białej Podlaskiej.
Żołnierz Legionów Polskich, Członek POW. W Wojsku Polskim ppor. piechoty rezerwy ze starszeństwem 1 września 1931 r. PKU Starogard. Od 1 stycznia do 30 czerwca 1919 r. urzędnik samorządowy. W policji od 24 lipca 1919 r., m.in. kierownik Ekspozytury Śledczej w Białej Podlaskiej i Komisariacie w Siedlcach. Co najmniej od 1932 r. komendant Powiatowy w Stargardzie i tam nadal pełnił służbę we wrześniu 1939 r.. Podkomisarzem mianowany 1 lipca 1924 r. Odznaczony: Krzyżem Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości. L. 038/1 (23), 6030.
Wojciechowski Franciszek, starszy posterunkowy PP
Syn Feliksa i Marianny zd. Sikora, ur. 16 września 1892 r. w Starym Słominiu.
Uczestnik Powstania Wielkopolskiego, powstań śląskich i wojny 1920 r. W 1922 r. przyjęty do policji w Bydgoszczy. 1 października 1937 r. przeniesiony na posterunek w Białej Podlaskiej i tam pełnił służbę do września 1939 r. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 037/1 (92), 1254.
Zaborek Adam, przodownik PP
Syn Michała i Ewy zd. Krupicz, ur. 15 lipca 1899 r. w Dominowie.
W policji od 1 lutego 1923 r. Po ukończeniu Szkoły PP w Lublinie przydzielony zostało Komendy Powiatowej we Włodawie, służbę pełnił na Posterunku w Sławatyczach i Hańsku. Od 1929 r. i nadal we wrześniu 1939 r. w I Komisariacie w Lublinie. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. L. 05/1 (54).
Ziendarski vel Żandarski Konstanty, przodownik PP
Syn Jana i Marcjanny, ur. 10 września 1891 r. w Chrościnie.
W 1924 r. przeniósł się z Zamościa do Międzyrzeca Podlaskiego wyjechał z miasta 6 kwietnia 1937 r. Co najmniej od 1938 r. i nadal we wrześniu 1939 r. służbę Pełnił jako komendant Posterunku w Miączynie pow. hrubieszowski. L. 050/3 (86), 4373/252. Dąb Pamięci w Międzyrzecu Podlaskim.
Autor: Wojciech Stanisław Kobylarz
